30. Pozostałe instrumenty pochodne

logo
PKO Raport
Roczny Online
2020

Zasady rachunkowości

W ramach swojej działalności Grupa Kapitałowa wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe służące do celów zarządzania ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością. Najczęściej wykorzystywanymi instrumentami pochodnymi w działalności Grupy Kapitałowej są: IRS, CIRS, FX Swap, opcje, commodity swap, FRA, Forward i Futures. Pochodne instrumenty finansowe ujmowane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia transakcji. Instrument pochodny jest prezentowany w pozycji „Pozostałe instrumenty pochodne” jako aktywo, jeśli jego wartość godziwa jest dodatnia albo zobowiązanie jeżeli jego wartość godziwa jest ujemna.

Grupa Kapitałowa zalicza zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych niezakwalifikowanych do rachunkowości zabezpieczeń oraz wynik z rozliczenia tych instrumentów do wyniku na instrumentach finansowych albo do wyniku z pozycji wymiany, w zależności od rodzaju instrumentu.

Szacunki i oceny

Wartość godziwą nieopcyjnych instrumentów pochodnych wyznacza się stosując modele wyceny bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych możliwych do otrzymania z danego instrumentu finansowego. Stosowane przez Grupę Kapitałową techniki wyceny nieopcyjnych instrumentów pochodnych opierają się na krzywych dochodowości konstruowanych na podstawie dostępnych danych rynkowych (stawki depozytów na rynku międzybankowym, kwotowania transakcji IRS). Opcje wyceniane są przy użyciu modeli wyceny opcji. Zmienne oraz założenia używane do wyceny obejmują, w miarę dostępności, dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków.

Wartość godziwa instrumentów pochodnych uwzględnia własne ryzyko kredytowe DVA (debit value adjustment), jak i ryzyko kredytowe kontrahenta CVA (credit value adjustment). Proces kalkulacji korekt CVA i DVA obejmuje wybór metody wyznaczenia spreadu na ryzyko kredytowe kontrahenta lub Grupy Kapitałowej (np. metoda ceny rynkowej oparta na płynnych notowaniach cen instrumentów dłużnych wyemitowanych przez kontrahenta, metoda spreadu implikowanego z kontraktów Credit Default Swap), oszacowanie prawdopodobieństwa niewypłacalności kontrahenta lub Grupy Kapitałowej oraz stopy odzysku, a także wyliczenie wysokości korekt CVA i DVA.

Informacje finansowe

POZOSTAŁE INSTRUMENTY POCHODNE – RODZAJ KONTRAKTU 31.12.2020 31.12.2019
Aktywa Zobowiązania Aktywa Zobowiązania
IRS 3 178 3 405 1 523 1 624
CIRS 652 978 151 145
FX Swap 358 314 217 186
Opcje 260 383 312 336
Commodity swap 411 408 287 283
FRA 4 3 1 1
Forward 312 293 304 348
Futures 1
Commodity Forward 326 320
Razem 5 501 6 104 2 795 2 924

 

31.12.2020 31.12.2019
wartość korekty z tytułu CVA i DVA (16) (9)

WARTOŚCI NOMINALNE INSTRUMENTÓW BAZOWYCH (RAZEM KUPNO I SPRZEDAŻ) pozostałe instrumenty pochodne
31.12.2020 do 1 miesiąca powyżej 1
miesiąca do 3 miesięcy
powyżej 3
miesięcy do
1 roku
powyżej 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
IRS    13 198    14 716    77 592  232 784    38 398    376 688

Zakup

      6 599       7 358     38 796   116 392     19 199    188 344

Sprzedaż

      6 599       7 358     38 796   116 392     19 199    188 344
CIRS            –              –      13 662    37 161      7 546      58 369

Zakup

           –            –       6 831     18 577       3 772      29 180

Sprzedaż

           –            –       6 831     18 584       3 774      29 189
FX Swap    27 650    12 919      9 428      5 373            –        55 370

Zakup walut

    13 893       6 457       4 674       2 697            –       27 721

Sprzedaż walut

    13 757       6 462       4 754       2 676            –      27 649
Opcje      5 154      9 685    25 008    10 345             1      50 193

 Zakup

      2 589       4 838     12 435       5 170            –      25 032

 Sprzedaż

      2 565       4 847     12 573       5 175              1       25 161
FRA            –            –    17 829         819            –      18 648

Zakup

           –            –       8 678          581            –        9 259

Sprzedaż

           –            –       9 151          238            –        9 389
Forward      6 513    14 387    18 566      7 954           47      47 467

Zakup walut

      3 271       7 168       9 281       3 985            23       23 728

Sprzedaż walut

      3 242       7 219       9 285       3 969            24      23 739
Inne, w tym Commodity swap i Futures (w tym na indeks giełdowy)         701      1 299      3 661      1 133         434         7 228

Zakup

         351          650       1 832          567          233        3 633

Sprzedaż

         350          649       1 829          566          201        3 595
Razem    53 216   53 006  165 746  295 569   46 426    613 963

 

WARTOŚCI NOMINALNE INSTRUMENTÓW BAZOWYCH (RAZEM KUPNO I SPRZEDAŻ) pozostałe instrumenty pochodne
31.12.2019 do 1 miesiąca powyżej 1
miesiąca do 3 miesięcy
powyżej 3
miesięcy do
1 roku
powyżej 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
IRS 7 204 40 152 187 598 206 124 39 435 480 513

Zakup

3 602 20 076 93 799 103 062 19 718 240 257

Sprzedaż

3 602 20 076 93 799 103 062 19 717 240 256
CIRS 1 386 406 4 248 70 580 7 554 84 174

Zakup

694 191 2 019 38 160 3 772 44 836

Sprzedaż

692 215 2 229 32 420 3 782 39 338
FX Swap 21 328 8 336 13 663 5 211 48 538

Zakup walut

10 659 4 161 6 846 2 639 24 305

Sprzedaż walut

10 669 4 175 6 817 2 572 24 233
Opcje 6 263 12 743 37 545 11 845 1 68 397

Zakup

3 108 6 432 18 576 5 849 33 965

Sprzedaż

3 155 6 311 18 969 5 996 1 34 432
FRA 22 211 1 000 23 211

Zakup

12 397 500 12 897

Sprzedaż

9 814 500 10 314
Forward 7 601 13 160 24 650 12 634 58 045

Zakup walut

3 795 6 588 12 316 6 305 29 004

Sprzedaż walut

3 806 6 572 12 334 6 329 29 041
Inne, w tym Commodity swap i Futures (w tym na indeks giełdowy) 824 1 348 1 924 614 4 710

Zakup

518 683 962 307 2 470

Sprzedaż

306 665 962 307 2 240
Razem 44 606 76 145 291 839 308 008 46 990 767 588

Kalkulacja szacunków

Grupa Kapitałowa przeprowadziła symulację w celu ustalenia możliwego wpływu zmian krzywych dochodowości na wycenę transakcji.

SZACUNKOWA ZMIANA WYCENY POZOSTAŁYCH INSTRUMENTÓW POCHODNYCH PRZY PRZESUNIĘCIU RÓWNOLEGŁYM KRZYWYCH DOCHODOWOŚCI O: 31.12.2020 31.12.2019
scenariusz
+50bp
scenariusz -50bp scenariusz +50bp scenariusz -50bp
IRS (523) 528 (182) 183
CIRS (159) 161 (219) 222
pozostałe instrumenty (4) 4 (2) 2
Razem (686) 693 (403) 407

 

Wyniki wyszukiwania: